Beleidsplan

BELEIDSPLAN VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE COLMSCHATE/SCHALKHAAR 2023-2027

‘KRIMP ZONDER KRAMP’

 
Blijf niet staan bij wat eertijds is gebeurd,
denk niet terug aan het verleden.
Zie, Ik ga iets nieuws verrichten,
nu ontkiemt het – heb je het nog niet gemerkt?
(Jesaja 43: 18-19)

Inleiding

Dit beleidsplan van de Protestantse Gemeente te Colmschate en Schalkhaar (PGCS) bouwt voort op het beleidsplan 2018-2022. Hoofdstuk 1 beschrijft wat de bron voor ons handelen is. Hoofdstuk 2 schetst een beeld van de gemeente anno 2023. Hoofdstuk 3 noemt een aantal speerpunten voor het beleid 2023-2027. Deze zijn mede gebaseerd op de uitkomsten van het proces Ichtus 3.0. Dit proces ontstond tijdens de periode 2018-2022.

Hoofdstuk 1: Wat ons beweegt

Het ledental van onze gemeente krimpt in een hoog tempo, met name in de leeftijdsgroep tot vijftig jaar. Niettemin is de PGCS een vitale gemeente waarin velen een taak op zich nemen. Dat doen wij niet zomaar; er is iets dat ons daartoe aanspoort. Naast motieven als saamhorigheid, verbondenheid, betrokkenheid, verantwoordelijkheid en gezelligheid, is het vooral de goede boodschap van het Evangelie die ons verbindt. Het is de boodschap van vernieuwing en hoop tegen alle duisternis in.

Toen het volk Israël in een kritieke fase verkeerde – de tijd van de ballingschap – spoorde de profeet Jesaja hen aan niet te blijven staan bij het verleden, maar hoopvol de toekomst tegemoet te zien. Want God was al begonnen iets nieuws te maken, als een ontkiemend zaad. Wat daaruit voort zou komen was nog onzichtbaar. Wij willen ons laten inspireren door deze woorden. Wij houden de krimp niet tegen. Maar zonder kramp doen we wat in ons vermogen ligt. Ons geloof in de Opgestane en zijn toekomst is de basis van ons handelen.

 

Hoofdstuk 2: De PGCS anno 2023

De Protestantse Gemeente Colmschate Schalkhaar heeft in de afgelopen halve eeuw een onstuimige geschiedenis meegemaakt. De oorspronkelijk vooral agrarische boerengemeenschappen van Colmschate, Schalkhaar, de Bannink en Oxe veranderden tussen 1970 en 2020 in VINEX-locaties door de bouw van de woonwijken Colmschate en de Vijfhoek. De toestroom van jonge gezinnen vanuit het hele land maakte van de PGCS een bloeiende oecumenische gemeente. De kinderen van wie zich toen vestigden vertrokken naar elders; de ouderen bleven.

Na deze periode van groei zien we nu een periode van krimp. Naast secularisatie zien we binnen de PGCS een maatschappelijke tendens, namelijk dat verenigingen (een kerkelijke gemeente is sociologisch gezien een vereniging) kampen met ledenverlies en vergrijzing, en dat het vervullen van bestuursfuncties moeilijk is. Hoewel geen oorzaak hiervan, hebben de beperkende maatregelen tijdens de coronapandemie van 2020-2022 dit proces versneld. Telde de PGCS in 2018 1688 leden, vijf jaar later is dat aantal gedaald tot 1455; een ledenverlies van 14%. Naar leeftijdscategorie ziet dat er zo uit:

Leeftijd20182023 (peildatum 1 mrt. 2023)Afname
0-1211065– 40%
13-21175144– 18%
22-3411991– 24%
35-49235147– 37%
50-69579567– 2%
>70470441– 5%
Totaal16881455– 14%
 
De daling van het ledental is, zoals reeds genoemd, het sterkst onder de min-vijftigers; een vermindering van één op drie. In 2018 vormden zij 38% van de gemeente. In 2023 is hun aandeel gedaald naar 30%. Het verminderd ledental heeft ook financiële gevolgen, met name voor het instandhouden van de predikant- en kostersfunctie. Opvallend stabiel is het aantal gemeenteleden van vijftig jaar en ouder. Door de inzet van velen is de PGCS een vitale gemeente. Vitaal, maar met een onevenwichtige demografische opbouw.

Hoofdstuk 3: Speerpunten 2023-2027

Speerpunt 1: Vieren en geloof verdiepen

De zondagse vieringen vormen het hart van onze gemeente. We komen samen om God te eren, ons geloof te uiten en te verdiepen, te bidden voor de wereld en elkaar te ontmoeten. In vorming en toerusting, “Inspiratie en Ontmoeting”, (voorheen de bouwstenen) willen we gericht zijn op geloofsvragen. Wat raakt ons in ons geloof, wat betekent geloven voor ons in deze tijd? Deze vragen komen in de vieringen aan de orde.

Daarnaast denken we concreet, naast “Inspiratie en Ontmoeting”, aan activiteiten rond Advent – Kerst en Veertigdagentijd – Pasen, waarbij ook op projectmatige basis gemeenteleden betrokken zijn. Bijvoorbeeld liturgisch bloemschikken en meedenken over en vormgeven aan vieringen.

Speerpunt 2: Verbinding met elkaar

50-minners vormen de snelst krimpende groep gemeenteleden. Wat betekent dit voor de groep ‘blijvers’ in deze leeftijdscategorie? Wat is hun behoefte? Waar en hoe vinden we verbinding? Wat betekent dit voor iedereen? Wat kunnen we voor elkaar betekenen? We willen met elkaar hierover in gesprek. Daarnaast denken we aan een gemeente-bindend theaterachtig project.

Speerpunt 3: Groene Kerk

‘Groene Kerk’ zit inmiddels in het DNA van de Ichtuskerk. Naast de aandacht voor het verkleinen van onze footprint, voor eerlijke en duurzame producten, et cetera, willen we ook nadrukkelijk aandacht schenken aan de vraag hoe dit alles vanuit ons geloof onderbouwd wordt (speerpunt 1).

We laten ons ondersteunen door een groep betrokken gemeenteleden die hiervoor op verschillende manieren aandacht vraagt.

Speerpunt 4: Communicatie – zenden en ontvangen

Bij verbinding hoort communicatie. Bij alles wat we doen stellen we ons de vraag: via welke communicatiekanalen willen we wat communiceren? Dit dient voor elke commissie of groep een aandachtspunt te zijn.

We willen positieve ervaringen helder uitdragen en gemeenteleden stimuleren deze ervaringen te delen via onder andere Speakap. We willen meer dan voorheen actief gebruik maken van de website, zodat de website een ‘dynamisch’ visitekaartje van onze gemeente wordt.

Speerpunt 5: Samenwerking met buurgemeenten

We intensiveren de samenwerking met de buurkerken Deventer, Diepenveen, Bathmen-Okkenbroek en Holten.

We onderkennen de wens en de noodzaak tot meer samenwerking. Dit krijgt onder andere vorm middels het voorzittersoverleg, de regiokerkendag en het stimuleren van gezamenlijke programma’s van vorming en toerusting.