Het uur van de wolf is voor veel mensen het uur van de ultieme eenzaamheid

In de Bijbel is Jubal de stamvader van allen die kunst maken. Dit jaar neemt elke scribent u mee naar een boek, film,  muziekstuk of ander kunstwerk dat haar of hem inspireert. Deze keer schrijft ds. Trijnie Plattje over The Hour of the  Wolf, een tentoonstelling van beeldhouwer Lotta Blokker.

In de tentoonstelling van The Hour of the Wolf  neemt Lotta Blokker (1980, Amsterdam) ons mee  op een nachtelijke reis langs de gevoelens van de  slapelozen. Ze toont ons haar ontmoetingen  tijdens het wolfsuur, als de wereld zich nog in  nevelen hult en de nacht probeert dag te worden.  In de schemering van de dageraad groeit de  belofte van een nieuwe morgen.

Lotta Blokker heeft zelf last van slapeloze  nachten. Ze woont, studeert en werkt in Florence. Op één van die nachten besluit ze te gaan lopen  door de stad. En ziet tot haar verwondering hier  en daar lichten branden. Ze doet een voor haar  essentiële ontdekking. Ze is niet de enige die niet  kan slapen! Het is het begin van de beeldenreeks  The Hour of the Wolf. Negen, levensechte  beelden van mensen, persoonlijkheden. Ieder met  zijn of haar eigen angsten, geluksmomenten,  nachtmerries en dromen. Blokker bouwt haar beelden op uit lagen klei rond  een geraamte van ijzer. Ze maakt nooit foto’s van  haar modellen. Ze probeert in haar werk dicht bij  de ander te komen, maar ook om zichzelf niet te  verloochenen. “Dit is hoe ik ben”, zegt zij over  haar sculpturen. Ze wil emotie van mensen  uitdrukken. (Zonder precies de reden of de  oorzaak te hoeven weten van die emotie.

                 

Bijvoorbeeld van een vrouw die huilt. Het gaat om de  kwetsbaarheid die ze toonde.) Omdat gevoelens nauwelijks  getoond worden, maar ze er wel zijn en we ze eigenlijk heel  graag willen zien, omdat ze ons geruststellen in onze eigen  emoties en bevestigen dat anderen hetzelfde zijn zoals wij.  Haar beelden geven nooit een momentopname weer, maar zijn  een weergave van een persoon met al zijn of haar momenten.  Het is altijd een ontmoeting van twee personen. Het zijn  mensen die op een niet perfecte manier met hun  onvolkomenheden authentiek zijn. Mensen die dicht bij zichzelf  kunnen blijven. Zo trekken beeldhouwer en model een tijd lang  samen op.

Eén model springt eruit. Het gaat om Coos. Van haar heeft  Blokker twee beelden gemaakt met een tijdsverschil van 5 jaar.  Het eerste beeld dateert uit 2008. Coos is 92 jaar. Het is een  beeld uit de serie Pas de deux. Een oude dame in nachtjapon  danst met gesloten ogen. Ze is alleen. In haar hoofd klanken  van weleer, in haar armen een verdwenen geliefde. Het beeld  toont het gemis, de kwetsbaarheid, maar in dit alles ook een  kracht en schoonheid van meer zijn dan alleen gemis,  eenzaamheid. Vijf jaar later woont Coos in een verpleeghuis.  Ze heeft Alzheimer. Lotta Blokker maakt het beeld in het  verpleeghuis, want Coos kan niet meer naar het atelier komen.  Het beeld toont Coos als ze wakker wordt uit een nachtmerrie.  Angst, leegte. Ze weet niet meer wie ze is, waar ze is. Het  beeld geeft het schrijnende weer, maar is tegelijk zo liefdevol,  zo vol zorg gemaakt.

Dat is kenmerkend voor de beelden van  Blokker. In alle verdriet, eenzaamheid komt een kracht naar  boven die juist getoond wordt in die kwetsbaarheid.   Het uur van de wolf is voor veel mensen het uur van de ultieme  eenzaamheid, maar ook het moment waarop in hospices  mensen hun grootste angsten delen met iemand ­ veelal een  vrijwilliger ­ die er voor hen is op dat moment. De beelden van  Lotta Blokker geven de essentie van eenzaamheid weer en  tegelijkertijd ook hoeveel kracht er spreekt als dit gezien wordt  door iemand en er een ontmoeting is, een moment van gezien,  gehoord, erkend worden.