Ik zit onder de vijgenboom … waar ruimte is voor iedereen om tot rust te komen.
In de Bijbel is Jubal de stamvader van allen die kunst maken. Dit jaar neemt elke scribent u mee naar een boek, film, muziekstuk of ander kunstwerk dat haar of hem inspireert. Deze keer schrijft ds. Ingrid de Zwart over een jiddisj lied.
Ik zit onder de vijgenboom … waar ruimte is voor iedereen om tot rust te komen.
Vlak voor Jezus verraden wordt en gevangen wordt genomen vertelt hij zijn vrienden een gelijkenis: ‘Kijk naar de vijgenboom en al de andere bomen. Als je ziet dat ze uitlopen, weet je dat de zomer in aantocht is. Zo moeten jullie ook weten, wanneer je die dingen ziet gebeuren, dat het koninkrijk van God nabij is’. ( Lukas 21: 2931) Wat is eigenlijk de klankkleur van zijn woorden? Horen er feestfanfares bij, luid hoorngeschal, het tromgeroffel van de overwinning? Zullen we al blij hosanna roepen als de Stille Week begint, met Pasen in het vooruitzicht?
Toen ik naar de juiste toon zocht kwam me een jiddisj liedje in gedachten, gezongen door een Israelische zangeres, Chava Alberstein. De tekst van dit liedje sluit in mijn gedachten nauw bij Jezus’woorden aan. Het vertolkt de droom van Gods alomvattend Rijk van vrede en heelheid , waarvan de vijgenboom en andere bomen het symbool zijn.
Ik sta onder de Johannesbroodboom, zingt Chava, dat is de boom die zeer voedzame vruchten geeft; echte vrede betekent dat er niemand meer honger heeft.
Ik zit onder de vijgenboom in een mooi groen land, waar ruimte is voor iedereen om tot rust te komen.
Ik lig onder een amandelboom, zingt zij tenslotte. Dat is de boom die het eerste bloeit in Israel, die daarom in de bijbel ook de symbolische voorbode is van de Messias, die een eeuwige zomer brengt, waarin geen mens meer koud , bang en eenzaam hoeft te zijn.
Het is de combinatie van de hoopvolle tekst en de weemoedige muziek (te beluisteren via YouTube) die me steeds opnieuw raakt, en zeker als het leven me zwaar valt. Chava Alberstein zingt haar lied in een verscheurd bestaan waarin vrede en heelheid nog ver te zoeken is. Het is de klank van deze muziek die volgens mij precies past bij de woorden van Jezus. Weemoedige muziek, niets triomfalistisch. Ook in de toon die Hij aanslaat klinkt het verdriet mee om alle donker in ons leven en in de samenleving. Maar tegelijk vertolkt Hij de hoop dat het anders zal worden. Ook al zal dat niet eenvoudig zijn. De weg naar het licht gaat dwars door het donker heen en de wonden die Hij oploopt op die weg blijven altijd zichtbaar. Zo gaat Hij ons voor. En zo geeft Hij ons leven juist daar waar wij ook zelf pijn oplopen zijn perspectief mee.
ds. Ingrid de Zwart, Lebuïneskerk
Ikh shtey unter a bokserboym
A bokserboym
Tsu im derklibn kh’hob zikh koym
Ikh hob zikh koym
Ikh zits unter a faygnboym
A faygnboym
Arum iz grin arum iz groym
S’iz grin un groym
Ikh lig unter a mandlboym
A mandlboym
Er iz geven bay mir in troym
Bay mir in troym
A bokserboym
A fagnboym
Andlboym
In oyg a trer halt eyn zikh koym
Halt eyn zikh koym
Ik sta onder een Johannesbroodboom een Johannesbroodboom
Ik kon hem nauwelijks bereiken, ik kon hem nauwelijks bereiken.
Ik zit onder een vijgenboom,
een vijgenboom, erom heen is het groen en ruim, roen en ruim.
Ik lig onder een amandelboom een amandelboom
Hij werd mij in een droom geschonken in een droom geschonken.
Een Johannisbroodboom een vijgenboom een amandelboom
Mijn ogen houden een traan nauwelijks binnen, een traan nauwelijks binnen.