Velden en bergen, de sneeuw heeft ze genomen, en niets is over. Deze haiku van de Japanse boeddhistische dichter Joso (1662 – 1704) over het mysterie van niets dat over is, is meer dan 300 jaar oud maar toch actueel. Ook voor ons protestanten in het westen. De dichter bedoelde, dat er een sneeuwstorm is geweest ’s nachts en zijn uitzicht (velden en bergen) is totaal veranderd. Het sneeuwt nog steeds. De weg is weg. Plannen om op reis te gaan met bezoek zijn onmogelijk geworden. Vreemde grillige opgewaaide sneeuwhopen zijn er te zien vlakbij. Verder niets……. en niets is over….. Deze haiku heeft behalve een zuiver zintuiglijke kwaliteit een gevoelsdimensie. Verwondering. Over het mysterieuze van het uitzicht dat juist altijd zo vertrouwd was. Er is niets van over. Niets kan niet over zijn.Toch?
Het was de laatste zondag voor de 4 adventsweken. Eeuwigheidszondag. De namen van hen die overleden zijn dit kerkelijk jaar worden dan opgenoemd. En hun leeftijd blijkt uit het genoemde geboortejaar. Sommigen zijn niet oud geworden. Zowel zijzelf als hun naasten hadden nog veel verwacht van de toekomst. Maar van al die plannen is niets over. Verbijsterd staren de achtergeblevenen voor zich uit. Er blijft van het fysieke niets over tenslotte. Kaarsjes worden gebrand. Ik deed voor het eerst mee met de KND (kindernevendienst). Daar waren ook een paar kinderen die hun Pake verloren hadden. Hun vader zei: hij leeft nu in ons hart. Dat troostte hen. En zo is het ook. Een liefdevolle relatie wordt een liefdevolle herinnering. Het wordt een soort geestelijk landschap. En net als 350 jaar geleden Joso in Japan deed, verwonderen wij ons ook over de kracht van gevoelens, over het mysterieuze, over het sterven, over verdriet, over eenzaamheid, over de taal waarmee dergelijke gevoelens onder woorden kunnen worden gebracht.Taal kan zelfs beeldend het mysterie aanduiden van het verdwenen vertrouwde, van liefdevolle relaties die alleen nog geestelijk bestaan. En zo ook lees je in de bijbel veel verhalen over het (onzichtbare) geloof. Dat bergen zou kunnen verzetten. Dat je behoudt voor de eeuwigheid. Zoals de Heer Jezus zegt: zorg voor je ziel, want het lichaam is sterfelijk, maar je ziel niet. (N.T. Lucas 12). Die woorden zijn 2000 jaar oud. En niet oost of west gebonden.Actueel. En worden door de kerken door gegeven.
KND, Mijntje Schalk